Υπάρχει η φήμη, τελευταία, πως τα φραγκόσυκα (τα λεγόμενα παπουτσόσυκα στην Κύπρο), μπορούν να βοηθήσουν στην καταπολέμηση του διαβήτη μειώνοντας το ζάχαρο στο αίμα.
Είναι κάτι τέτοιο δυνατό; Αυτό θα εξερευνήσουμε σε αυτό το άρθρο.
Τί είναι το φραγκόσυκο;
Το φραγκόσυκο είναι ένα φρούτο το οποίο προέρχεται από ένα κακτοειδές φυτό, το O. ficus–indica. Το φραγκόσυκο μπορεί να έχει διάφορα χρώματα – κόκκινο, πορτοκαλί, μοβ και πράσινο.
Το φραγκόσυκο προέρχεται από την περιοχή του Μεξικού. Πιστεύεται πως έφτασαν στην Ευρώπη στις αρχές του 16ου αιώνα.
Επί του παρόντος, καλλιεργούνται (ή βρίσκονται σε άγρια μορφή) σε διάφορα μέρη του κόσμου όπως την Δυτική και Νοτιοκεντρική Αμερική, Μεσόγειο, Νότια και Βόρεια Αφρική και Νότια Ευρώπη.
Το κακτοειδές φυτό τείνει να μεγαλώνει σε ξηρές και ζεστές περιοχές.
Θρεπτική αξία του φραγκόσυκου
Το φραγκόσυκο θεωρείται ως ένα εξαιρετικά θρεπτικό φρούτο.
Αποτελείται κατά 88% από νερό. Οπόταν, είναι ένας εύκολος και απολαυστικός τρόπος να προσθέσει κάποιος περισσότερο νερό στη διατροφή του, τους καυτούς μήνες του καλοκαιριού.
Ένα μέτριο φραγκόσυκο (περίπου 150 γρ.), περιέχει περίπου 60 θερμίδες, 14 γρ. υδατανθράκων (σε μορφή ζαχάρων), 1 γρ. πρωτεΐνης, <1 γρ. λίπους και 5,4 γρ. φυτικών ινών.
Περιέχει επίσης το 36% της συνιστάμενης ημερήσιας πρόσληψης σε μαγνήσιο, το 25% της συνιστάμενης ημερήσιας πρόσληψης σε βιταμίνη C καθώς και πολλές άλλες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία σε χαμηλότερες ποσότητες.
Φραγκόσυκο και διαβήτης
Μια δημοφιλής φήμη που περικυκλώνει το φραγκόσυκο, είναι πως μπορεί να μειώσει το ζάχαρο στο αίμα και άρα είναι αποτελεσματικό εργαλείο κατά του διαβήτη. Μια φήμη η οποία υποστηρίζεται και από μη-επιστημονικά (anecdotal) στοιχεία, αλλά και, ως ένα βαθμό, από επιστημονικές έρευνες.
Σε μια έρευνα (Wolfram et. al., 2002), 24 στο σύνολο υπερχοληστερολικοί και υπερλιπιδαιμικοί ασθενείς κατανάλωναν περίπου 1800 θερμίδες για 8 εβδομάδες σαν προ-εκτελεστική φάση. Έπειτα, για άλλες 8 εβδομάδες, η ολική θερμιδική τους πρόσληψη έμεινε η ίδια, ωστόσο 150 από αυτές τις θερμίδες προέρχονταν από φραγκόσυκο (περίπου 250 γρ.). Στο τέλος της έρευνας, η ολική γλυκόζη στο αίμα είχε μειωθεί κατά μέσο όρο του 11%.
Σε άλλη έρευνα (Trejo-Gonzalez et al., 1996), αρουραίοι στους οποίους προκλήθηκε σκόπιμα διαβήτης, έλαβαν θεραπεία με ινσουλίνη και εκχύλισμα φραγκόσυκου. Ακόμα και όταν η ινσουλίνη αφαιρέθηκε, το φραγκόσυκο ήταν αποτελεσματικό στη διατήρηση του ζαχάρου σε κανονικά επίπεδα. Η μικρή του δόση συνιστά επίσης πως, η επίδραση στο ζάχαρο δεν προκαλείται λόγω των φυτικών ινών.
Σε τρίτη έρευνα (Frati-Munari et al, 1988), 3 ομάδες ατόμων εξετάστηκαν για μεταγευματική γλυκόζη μετά από ρόφημα. Η πρώτη ομάδα κατανάλωσε 500 γρ. βραστού φραγκόσυκου και η δεύτερη 400 ml νερού. Η τρίτη ομάδα εξετάστηκε 3 φορές με διαφορετικά ροφήματα – την πρώτη φορά με βρασμένο φραγκόσυκο, την δεύτερη με νερό και την τρίτη με βρασμένη κολοκύθα.
Στο τέλος της έρευνας, οι ομάδες 1 και 3 παρουσίασαν στατιστικά σημαντική μείωση στην μεταγευματική γλυκόζη. Αυτό μπορεί να είναι στοιχείο πως το φραγκόσυκο αυξάνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη, ωστόσο ο μηχανισμός δεν είναι ακόμα γνωστός.
Μια θεωρία είναι πως αυτή η δράση στο ζάχαρο προέρχεται από τις πηκτίνες. Ημι-διαλυτές φυτικές ίνες στις οποίες το φραγκόσυκο είναι πλούσιο.
Έρευνες δείχνουν πως οι πηκτίνες πιθανών να μειώνουν την ολική και LDL («κακή») χοληστερόλη του αίματος καθώς και να βοηθούν στην σταθεροποίηση του ζαχάρου.
Ωστόσο, η έρευνα του Trejo-Gonzalez et al., καθώς και άλλες, υποδηλώνουν πως η δράση αυτή στο ζάχαρο μπορεί να προέρχεται από κάτι εντελώς διαφορετικό. Στην παρούσα έρευνα, χρησιμοποιήθηκε εκχύλισμα και όχι ολόκληρο το φρούτο, το οποίο δεν θα περιείχε φυτικές ίνες.
Σε πρώτη ματιά, το φραγκόσυκο φαίνεται να είναι αποτελεσματικό στη μείωση του ζαχάρου βραχυπρόθεσμα, ιδιαίτερα σε διαβητικούς ασθενείς.
Ωστόσο, χρειάζονται περισσότερες έρευνες για να έχουμε πιο σίγουρα αποτελέσματα, να μάθουμε περισσότερα για τον μηχανισμό δράσης καθώς και για να δούμε αν η επίδραση αυτή είναι αποτελεσματική στην μακροχρόνια διαχείριση του διαβήτη.
Άλλα οφέλη στην υγεία
Όπως αναφέραμε πιο πάνω, το φραγκόσυκο είναι πλούσιο σε πηκτίνες. Οι πηκτίνες φαίνεται να μπορούν να μειώνουν την ολική και LDL χοληστερόλη, λόγω του ότι δεσμεύονται με τα λιπαρά οξέα και εμποδίζουν τον μεταβολισμό τους σε τριγλυκερίδια.
Στην πρώτη έρευνα που αναφέραμε (Wolfram et al, 2002), πέραν από τη μείωση της γλυκόζης, το φραγκόσυκο φάνηκε να μειώνει τα επίπεδα ολικής και LDL χοληστερόλης κατά 12% και 15%, αντίστοιχα.
Η μείωση της LDL και ολικής χοληστερόλης είναι σημαντικός παράγοντας για την μείωση του κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα όπως έμφραγμα.
Τα φραγκόσυκα οπόταν, είναι επίσης αποτελεσματικά στη μείωση του κινδύνου για καρδιαγγειακά.
Επιπρόσθετα, το φραγκόσυκο, όπως και πολλά άλλα φρούτα, είναι πλούσια πηγή αντιοξειδωτικών.
Τα αντιοξειδωτικά είναι υπεύθυνα για την προστασία μας από τις ελεύθερες ρίζες – εξαιρετικά αντιδραστικές ουσίες οι οποίες αντιδρούν με διάφορους ιστούς και προκαλούν προβλήματα αν παραχθούν σε μεγάλες ποσότητες. Έχουν συνδεθεί με την ανάπτυξη καρκίνου και καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Συνοπτικά
Το φραγκόσυκο πολλές φορές αναφέρεται ως «super-food». Αν και η ονομασία αυτή είναι εντελώς εμπορική και το τί κατατάσσεται ως superfood είναι εντελώς στη διάκριση του καθενός πολλές φορές, δεν υπάρχει καμία αντίρρηση πως το φραγκόσυκο είναι ένα εξαιρετικά θρεπτικό και ευεργετικό φρούτο.
Τα στοιχεία που υπάρχουν για την σχέση του φραγκόσυκου με τη διαχείριση του διαβήτη και τη μείωση του ζαχάρου είναι ελπιδοφόρα. Αν και σαφώς οι έρευνες είναι ακόμα σε πρώιμο στάδιο και χρειάζονται πολύ περισσότερες.
Το φραγκόσυκο είναι επίσης αποτελεσματικό στη μείωση του κινδύνου για διάφορα χρόνια νοσήματα λόγω της θρεπτικής του αξίας και της περιεκτικότητας του σε αντιοξειδωτικά.
Ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα είναι η μείωση του κινδύνου για καρδιαγγειακά, λόγω της υψηλής του περιεκτικότητας σε πηκτίνες.
Τέλος, το φραγκόσυκο είναι πολύ νόστιμο και ένας εύκολος τρόπος κατανάλωσης περισσότερου νερού το καλοκαίρι.
Βιβλιογραφία
- wikipedia.org. (2019). Opuntia. [online] Available at: https://en.wikipedia.org/wiki/Opuntia [Accessed 20 Aug. 2019].
- Frati, A., Cordillo et al. (1990). Influence of nopal intake upon fasting glycemia in type II diabetics and healthy subjects. Media research files, [online] 22(1). Available at: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1668138 [Accessed 20 Aug. 2019].
- Frati, A., Cordillo, B., Altamirano, P., Ariza, C., Cortes-Franco, R. and Chavez-Negrete, A. (1990). Acute Hypoglycemic Effect of Opuntia streptacantha Lemaire in NIDDM. Diabetes Care, [online] 13(4), pp.455-456. Available at: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3276479 [Accessed 20 Aug. 2019].
- Khouloud, A., Abedelmalek, S., Chtourou, H. and Souissi, N. (2017). The effect of Opuntia ficus-indica juice supplementation on oxidative stress, cardiovascular parameters, and biochemical markers following yo-yo Intermittent recovery test. Food Science & Nutrition, [online] 6(2), pp.259-268. Available at: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29564091 [Accessed 20 Aug. 2019].
- Trejo-González, A., Gabriel-Ortiz, G., Puebla-Pérez, A., Huízar-Contreras, M., del Rosario Munguía-Mazariegos, M., Mejía-Arreguín, S. and Calva, E. (1996). A purified extract from prickly pear cactus (Opuntia fuliginosa) controls experimentally induced diabetes in rats. Journal of Ethnopharmacology, [online] 55(1), pp.27-33. Available at: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9121164 [Accessed 20 Aug. 2019].
- Wolfram, RM. et al. (2002). Effect of prickly pear (Opuntia robusta) on glucose- and lipid-metabolism in non-diabetics with hyperlipidemia–a pilot study. Vienna Klin Wochenschr, [online] 114(19-20). Available at: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12503475 [Accessed 20 Aug. 2019].
Έχεις κουραστεί με τις δίαιτες;
“Ακολουθείς ένα νέο πρόγραμμα ή δίαιτα, χάνεις κάποια κιλά, μετά από λίγο καιρό σταματάς και τα ξανά βάζεις πίσω” – Σε χαρακτηρίζει αυτό;
Αν ναι, τότε αυτό που χρειάζεσαι δεν είναι απλά μια καινούργια δίαιτα! Πολλές δίαιτες δουλεύουν, αλλά όχι από μόνες τους για τους περισσότερους.
Αυτό που χρειάζεσαι είναι κάποιον που θα σε καθοδηγήσει στο να κτίσεις μόνιμες συνήθειες, έναν σωστό τρόπο σκέψης και σωστή νοοτροπία όσον αφορά τη διατροφή. Κάποιον που θα κτίσει μαζί σου ένα πλάνο το οποίο θα είναι βασισμένο στις δικές σου ανάγκες και προτιμήσεις.
Άφησε με να σε βοηθήσω!
