Μακράν η μεγαλύτερη ανησυχία που υπάρχει σχετικά με την αυξημένη κατανάλωση πρωτεΐνης είναι το κατά πόσο μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στα νεφρά.

Όταν καταναλωθεί πρωτεΐνη σε περίσσεια – δηλαδή όταν η ποσότητα που καταναλώνεται υπερτερεί της ποσότητας που χρειάζεται το σώμα μας για όλες τις σωματικές λειτουργίες (δημιουργία ενζύμων, ανάπλαση μυϊκού ιστού και πολλά άλλα), τότε η περίσσεια της πρωτεΐνης πρέπει να αξιοποιηθεί ή να αποβληθεί.

Η ενέργεια που περισσεύει από τη διάσπαση τις πρωτεΐνης σε αμινοξέα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την δημιουργία μυϊκού ιστού (σε ορισμένες περιπτώσεις) ή κυρίως εναπόθεση λίπους.

Ωστόσο εμάς μας ενδιαφέρει το τι συμβαίνει στην περίσσεια της ίδιας της πρωτεΐνης. Το χαρακτηριστικό συστατικό της πρωτεΐνης είναι το άζωτο. Όταν καταναλώνουμε άζωτο σε περίσσεια, πρέπει να αποβληθεί από το σώμα μας.

Τα νεφρά είναι ο μηχανισμός «φιλτραρισμού» του σώματος μας. Σε περίσσεια αζώτου, δημιουργείται μεγαλύτερη ποσότητα αμμωνίας στο σώμα μας. Η αμμωνία είναι τοξική και ως εκ τούτου πρέπει να αποβληθεί. Η αμμωνία χρησιμοποιείται για την παραγωγή ουρίας η οποία αποβάλλεται από τα ούρα.

Η ιδέα είναι πως υψηλότερες ποσότητες πρωτεΐνης αναγκάζουν τα νεφρά να αποβάλουν μεγαλύτερες ποσότητες ουρίας. Μακροχρόνια, αυτό υποψιάζεται πως μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα στα νεφρά.

Υπάρχει αρκετή βιβλιογραφία που αποδεικνύει πως σε άτομα με ήδη υπάρχουσα νεφρική ανεπάρκεια, οι δίαιτες υψηλές σε πρωτεΐνη μπορεί να επιδεινώσουν την κατάσταση. Μάλιστα, οι δίαιτες χαμηλές σε πρωτεΐνη είναι ένα από τα κύρια εργαλεία για καθυστέρηση της νόσου.

Ωστόσο, το ότι η αυξημένη κατανάλωση πρωτεΐνης επιδεινώνει μια ήδη υπάρχουσα νεφρική νόσο, δεν σημαίνει πως την προκαλεί κιόλας. Παρομοίως με την ζάχαρη και το διαβήτη –  η υπερβολική ζάχαρη πρέπει να αποφεύγεται από διαβητικά άτομα, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει πως η ζάχαρη προκαλεί διαβήτη.

Η επιστημονική κοινότητα φαίνεται διχασμένη σε αυτόν τον τομέα. Κάποιοι θεωρούν πως η αυξημένη πρωτεΐνη μπορεί όντως να προκαλέσει προβλήματα μακροχρόνια ενώ άλλοι πιστεύουν πως τα στοιχεία δεν αποδεικνύουν κάτι τέτοιο και πως τα προβλήματα στα νεφρά πηγάζουν από άλλους παράγοντες.

Υπάρχουν πάρα πολλές έρευνες οι οποίες δείχνουν πως χαμηλότερη πρόσληψη πρωτεΐνης είναι καλύτερη για έλεγχο ήδη υπάρχουσας χρόνιας νεφρικής νόσου. Ωστόσο υπάρχει πολύ μικρότερος αριθμός βιβλιογραφίας όσον αφορά για το αν η αυξημένη πρόσληψη πρωτεΐνης μπορεί να προκαλέσει νεφρική νόσο.

Οι περισσότερες έρευνες για το συγκεκριμένο θέμα δεν δείχνουν κάποια συσχέτιση μεταξύ διαιτών με αυξημένη πρωτεΐνη και πρόβλημα στα νεφρά.

Υπάρχει επίσης η άποψη πως το αυξημένο στρες στα νεφρά δεν είναι απαραίτητα κάτι αρνητικό. Όπως το στρες στους μύες όταν είναι ελεγχόμενο μπορεί να τους αναγκάσει να επανέλθουν πιο δυνατοί, έτσι και το στρες στα νεφρά μπορεί να είναι μια φυσιολογική σωματική αντίδραση και όχι αιτία ανησυχίας.

Σαφώς, το να αποδειχθεί αν ή όχι η αυξημένη ποσότητα πρωτεΐνης μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα στα νεφρά σε διάστημα δεκαετιών είναι πολύ δύσκολο. Ωστόσο με πιο βραχυπρόθεσμα στοιχεία, δεν φαίνεται να υπάρχει κίνδυνος.