Η χημική δίαιτα υπόσχεται γρήγορα αποτελέσματα στην απώλεια βάρους. Τί ακριβώς είναι όμως η χημική δίαιτα; Τί περιλαμβάνει; Είναι ασφαλής;
Αυτά όλα θα τα δούμε σε αυτό το άρθρο.
Τί είναι η Χημική Δίαιτα;
Όπως με διάφορες άλλες «δίαιτες με τίτλους», η χημική δίαιτα δεν είναι ένα συγκεκριμένο πρότυπο διατροφής αλλά περισσότερο μια ταυτότητα που δίνεται σε δίαιτες οι οποίες:
- Εστιάζονται στη βραχυπρόθεσμη και γρήγορη απώλεια βάρους.
- Περιέχουν συνδυασμούς τροφίμων οι οποίοι (υποτιθέμενα) είτε προκαλούν μεγαλύτερη καύση λίπους είτε αυξάνουν τον μεταβολισμό.
Η χημική δίαιτα ταυτίζεται κυρίως με την κετογονική δίαιτα – μια δίαιτα στην οποία περιορίζονται σε πολύ μεγάλο βαθμό οι υδατάνθρακες και δίνεται έμφαση στα λίπη και τις πρωτεΐνες.
Τι περιλαμβάνει η Χημική Δίαιτα;
Εφόσον η χημική δίαιτα χρησιμοποιείται πολλές φορές ως εναλλακτική ονομασία για την κετογονική δίαιτα, οι περισσότερες τις εκδοχές ακολουθούν την τυπική δομή της κετογονικής δίαιτας.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως η χημική δίαιτα (όπως πολλές άλλες δίαιτες με όνομα) δεν είναι εξατομικευμένες και άρα προσφέρουν μόνο κατευθυντήριες οδηγίες και όχι συγκεκριμένες ποσότητες.
Αν μια δίαιτα η οποία βρήκατε στο διαδίκτυο σας προσφέρει ποσότητες, αγνοήστε την.
Οι ποσότητες διαφέρουν πάντα αναλόγως με τις ανάγκες του κάθε ατόμου.
Επιτρεπόμενα τρόφιμα:
- Μη-αμυλούχα λαχανικά
- Κρέατα και πουλερικά (βοδινό, χοιρινό, κοτόπουλο κ.λπ.)
- Ψάρι και θαλασσινά
- Αυγά
- Συκωτάκι
- Ελαιόλαδο και ελιές
- Ξηροί καρποί
- Αβοκάντο
- Μαγιονέζα και γενικά σάλτσες υψηλές σε λίπος και χαμηλές σε υδατάνθρακες
- Γαλακτοκομικά όπως τυρί και χαλλούμι
Τρόφιμα ως προς αποφυγή:
- Φρούτα (επιτρεπόμενα σε περιορισμένη ποσότητα)
- Γάλα και γιαούρτι (σε περιορισμένη ποσότητα)
- Δημητριακά όπως ρύζι, μακαρόνια, ψωμί
- Αμυλούχα λαχανικά (πατάτες, γλυκοπατάτες, καλαμπόκι κ.λπ.)
- Όσπρια
- Γλυκά
- Ζάχαρη και άμυλο γενικώς
Η χημική δίαιτα ακολουθεί αυτό που ονομάζω μια «ασπρόμαυρη ιδεολογία διατροφής». Χωρίζει δηλαδή τα τρόφιμα σε επιτρεπόμενα (άσπρα) και απαγορευμένα (μαύρα).
Έχω αναφέρει πολλές φορές είτε είναι σε άρθρα, είτε σε βιντεάκια, είτε σε πελάτες μου γιατί αυτή η ιδεολογία δεν είναι σωστή και οδηγεί σε παραπληροφορήσεις, ασήμαντους και αχρείαστους περιορισμούς και γενικά προβλήματα στο να ακολουθεί κάποιος μια υγιεινή διατροφή και να χάνει βάρος
Είναι καλή η Χημική Δίαιτα για απώλεια βάρους;
Όπως και η κετογονική δίαιτα, έτσι και η χημική δίαιτα θεωρούνται πολύ αποτελεσματικές για ταχεία βραχυπρόθεσμη απώλεια βάρους.
Το αποτέλεσμα αυτό δεν εμφανίζεται επειδή η χημική δίαιτα παρέχει έναν «ειδικό» ή «ξεχωριστό» συνδυασμό τροφίμων ή επειδή η συγκεκριμένη δίαιτα είναι το «μυστικό» για την απώλεια βάρους.
Το αποτέλεσμα εμφανίζεται λόγω του μεγάλου περιορισμού θερμίδων.
Η απώλεια βάρους είναι, εν τέλει, μια εξίσωση θερμίδων. Όταν ένας άνθρωπος καταναλώνει λιγότερες θερμίδες από αυτές που σπαταλά κάθε ημέρα, θα χάσει βάρος. Όταν καταναλώνει περισσότερες, θα βάλει βάρος.
Η χημική δίαιτα δεν προωθεί κατ’ ανάγκη το μέτρημα θερμίδων. Ωστόσο, το να περιορίζει κάποιος τους υδατάνθρακες του σε τόσο μεγάλο βαθμό προκαλεί έναν ακούσιο περιορισμό ενέργειας (θερμίδων) χωρίς να το προσπαθεί καν.
Οι υδατάνθρακες είναι η βασική πηγή ενέργειας των περισσότερων ατόμων – από συνοδευτικά όπως ρύζι και πατάτες σε σνακ όπως μπάρες και φρούτα μέχρι και σε επιδόρπια όπως παγωτό – τα περισσότερα άτομα λαμβάνουν το μεγαλύτερο ποσοστό ενέργειας τους από τους υδατάνθρακες.
Οπότε, όταν αυτό το συστατικό περιορίζεται, οι θερμίδες που καταναλώνει κάποιος σε μια ημέρα μειώνονται δραστικά.
Επιπρόσθετα, η χημική δίαιτα προωθεί γεύματα τα οποία είναι υψηλά σε πρωτεΐνη, λαχανικά και λιπαρά. Τέτοια γεύματα είναι συνήθως πολύ χορταστικά με λιγότερες θερμίδες (αν τα λιπαρά δεν είναι υπερβολικά) και άρα προωθούν περαιτέρω την χαμηλότερη πρόσληψη ενέργειας.
Όλα αυτά καθιστούν τη χημική δίαιτα ως αποτελεσματική για τη γρήγορη, βραχυπρόθεσμη απώλεια βάρους.
Προβλήματα στη μακροχρόνια απώλεια βάρους και διατήρηση
Αν και η χημική δίαιτα μπορεί να είναι αποτελεσματική στη γρήγορη, βραχυπρόθεσμη απώλεια βάρους, το ίδιο δεν μπορεί να πει κάποιος για τη μακροχρόνια απώλεια και τη διατήρηση της απώλειας.
Ένας λόγος για τον οποίο οι «ασπρόμαυρες» δίαιτες δεν είναι καλές είναι επειδή δεν μπορούν να διατηρηθούν μακροχρόνια ή να ενσωματωθούν ως τρόπος ζωής για τους πλείστους ανθρώπους.
Μπορεί να χάνεις γρήγορα βάρος με το να περιορίσεις σε μεγάλο βαθμό ένα συστατικό της τροφής, ωστόσο δημιουργείς μια κατάσταση η οποία είναι ζόρικη, δυσάρεστη και η οποία δεν μπορεί να διατηρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Προσωπικά πάντα ήμουν κατά της νοοτροπίας του «χάσε βάρος τώρα και βλέπεις μετά».
Μια καλή διατροφή δεν πρέπει μόνο να σε οδηγεί στον στόχο σου (π.χ. την απώλεια βάρους) αλλά να είναι ευχάριστη, να σε ικανοποιεί και να κτίζει τις βάσεις για μόνιμες συνήθειες στην πορεία.
Με πιο απλά λόγια, αν δεν μπορείς να διατηρήσεις μια παρόμοια διατροφή με αυτή που ακολουθάς τώρα μακροχρόνια, τότε δεν θα έπρεπε να την ακολουθείς.
Είναι η Χημική Δίαιτα ασφαλής;
Η χημική δίαιτα μπορεί να είναι γενικά ασφαλής αρκεί να γίνει σωστά και προσεγμένα, με συγκεκριμένους στόχους και με σωστό πλάνο.
Ωστόσο, μπορεί να παρουσιάσει και ορισμένους κινδύνους.
Διατροφικές ελλείψεις:
Όπως με όλες τις δίαιτες οι οποίες περιορίζουν σε μεγάλο βαθμό ορισμένες ομάδες τροφίμων, έτσι και η χημική δίαιτα μπορεί να προκαλέσει απώλειες σε συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά.
Συγκεκριμένα, ο αυστηρός περιορισμός υδατανθράκων στη διατροφή μπορεί να προκαλέσει ελλείψεις σε βιταμίνες συμπλέγματος Β καθώς και φυτικές ίνες.
Αν και επιτρέπονται τα λαχανικά στη χημική δίαιτα, η πραγματικότητα είναι πως οι πλείστοι άνθρωποι λαμβάνουν την μεγαλύτερη ποσότητα φυτικών ινών στη διατροφή τους από δημητριακά ολικής άλεσης όπως μαύρο ψωμί, μαύρα μακαρόνια κ.λπ καθώς και όσπρια.
Η αποκοπή των συγκεκριμένων τροφίμων συνήθως προκαλεί μείωση των φυτικών ινών που καταναλώνουμε κάθε ημέρα – ακόμα και αν αυξηθεί η κατανάλωση λαχανικών.
Ορισμένες βιταμίνες συμπλέγματος Β όπως Νιασίνη (Β3) καθώς και ορισμένα ιχνοστοιχεία όπως το μαγνήσιο, βρίσκονται επίσης σε μεγαλύτερες ποσότητες στα όσπρια και στα δημητριακά ολικής άλεσης.
Οπότε το να τα βγάλουμε από τη διατροφή μας μπορεί να προκαλέσει μείωση στην ποσότητα που λαμβάνουμε.
Πιθανή αύξηση της χοληστερόλης.
Η χημική δίαιτα είναι κατά κανόνα υψηλή σε λιπαρά, εφόσον αντικαθιστούν τους υδατάνθρακες σε μεγάλο βαθμό.
Αν τα λιπαρά που προστεθούν είναι υγιεινά, φυτικά λιπαρά, τότε μπορεί να υπάρξει και βελτίωση σε τιμές χοληστερόλης και λιπορπωτεϊνών (HDL και LDL).
Ωστόσο συνήθως, με την αύξηση λίπους στη διατροφή, αυξάνονται και τα κορεσμένα λιπαρά. Δηλαδή τα λιπαρά κρέατα και γαλακτοκομικά.
Όταν αυξάνουμε τα κορεσμένα λιπαρά στη διατροφή μας σε συνδυασμό με την πιθανή μείωση φυτικών ινών, μπορεί εύκολα να αυξηθεί η ολική μας χοληστερόλη καθώς και η «κακή χοληστερόλη» (LDL).
Λανθασμένη νοοτροπία:
Ίσως ο πιο μεγάλος «κίνδυνος» στη χημική δίαιτα, ο οποίος ισχύει και σε οποιανδήποτε άλλη μη-εξατομικευμένη διατροφή, είναι ο λανθασμένος τρόπος σκέψης που επικρατεί τα άτομα τα οποία τις ακολουθούν.
Τα άτομα αυτά εστιάζονται σε προσωρινές λύσεις οι οποίες όμως δεν κάνουν κάτι για να προσφέρουν μόνιμα αποτελέσματα.
Όταν κάποιος ζορίζεται με το βάρος του, τότε το πρόβλημα βρίσκεται στις συνήθειες του και στον τρόπο ζωής του. Μια δίαιτα μπορεί να προκαλέσει μια προσωρινή απώλεια βάρους, αλλά χωρίς να κτιστούν οι σωστές συνήθειες, η απώλεια δεν θα είναι μόνιμη.
Οι άνθρωποι γενικά πρέπει να εστιάζονται στο να κτίσουν μια μόνιμη, υγιεινή διατροφή έναντι στο να ακολουθούν προσωρινές δίαιτες.
Πιθανά οφέλη της Χημικής Δίαιτας
- Απώλεια βάρους: Λόγω της σύστασης της, η χημική δίαιτα είναι ιδιαίτερα καλή στο να προκαλεί μείωση στις θερμίδες που καταναλώνουμε κάθε ημέρα και άρα κατ’ επέκταση να βοηθά στην απώλεια βάρους.
- Έλεγχος ζαχάρου στους διαβητικούς: Αν και δεν είναι απαραίτητο, η αποκοπή των υδατανθράκων μπορεί να βοηθήσει τον καλύτερο έλεγχο του ζαχάρου σε διαβητικά και προδιαβητικά άτομα.
- Βελτίωση επιληψίας σε παιδιά: Οι δίαιτες οι οποίες περιορίζουν τους υδατάνθρακες βρέθηκαν να μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο για επιληπτικά επεισόδια σε παιδιά.
Συμπερασματικά
Η χημική δίαιτα είναι συνήθως αποτελεσματική για βραχυπρόθεσμη απώλεια βάρους. Ωστόσο, η περιοριστική της φύση την καθιστά σαν φτωχή επιλογή για μακροχρόνια πρόοδο και συντήρηση για τα περισσότερα άτομα.
Αν και γενικά ασφαλής, ιδιαίτερα όταν γίνει υπό επιτήρηση από κάποιον ειδικό, η χημική δίαιτα μπορεί να έχει ορισμένα αρνητικά όπως ελλείψεις ορισμένων θρεπτικών συστατικών και αρνητική επίδραση στα επίπεδα χοληστερόλης.
Μπορεί να παρουσιάζει επίσης κάποια θετικά προσόντα, όπως τον καλύτερο έλεγχο της ζάχαρης. Ωστόσο αυτό που πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας είναι πως η χημική δίαιτα είναι πολύ περιοριστική και άρα δεν μπορεί να διατηρηθεί μακροχρόνια.
Η νοοτροπία των «διαίτων» είναι γενικά μια νοοτροπία η οποία δεν επωφελή τον χρήστη μακροχρόνια. Μεγαλύτερη σημασία πρέπει να δίνει κάποιος στο να κτίσει μια υγιεινή διατροφή εφ’ όρου ζωής, σωστές συνήθειες και δεξιότητες διατροφής αν θέλει να δει μόνιμα αποτελέσματα.
Έχεις κουραστεί με τις δίαιτες;
“Ακολουθείς ένα νέο πρόγραμμα ή δίαιτα, χάνεις κάποια κιλά, μετά από λίγο καιρό σταματάς και τα ξανά βάζεις πίσω” – Σε χαρακτηρίζει αυτό;
Αν ναι, τότε αυτό που χρειάζεσαι δεν είναι απλά μια καινούργια δίαιτα! Πολλές δίαιτες δουλεύουν, αλλά όχι από μόνες τους για τους περισσότερους.
Αυτό που χρειάζεσαι είναι κάποιον που θα σε καθοδηγήσει στο να κτίσεις μόνιμες συνήθειες, έναν σωστό τρόπο σκέψης και σωστή νοοτροπία όσον αφορά τη διατροφή. Κάποιον που θα κτίσει μαζί σου ένα πλάνο το οποίο θα είναι βασισμένο στις δικές σου ανάγκες και προτιμήσεις.
Άφησε με να σε βοηθήσω!
